Memurlarla ilgili hangi düzenlemeler komisyonda kabul edildi? Madde madde açıklıyoruz…

Devlet memurlarına yönelik çeşitli düzenlemeleri içeren ve Devlet Memurları Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda onaylandı.

Teklif, memurların haklarını genişleten önemli değişiklikler içeriyor. Bunlardan biri, 8 yıl boyunca disiplin cezası almayan memurlara tanınan ilave kademe hakkının, sözleşmeli statüden memur kadrolarına geçen çalışanlar için de uygulanmasını sağlıyor. Ancak bu düzenlemenin, geçmişte aynı statüde geçiş yapmış olanlara geriye dönük olarak uygulanmayacağı belirtildi.

Uluslararası Görev ve Aylıksız İzin Hakkı

Memurların mesleki gelişimlerini desteklemek amacıyla, uluslararası kuruluşlarda veya yabancı devletlerin resmi kurumlarında görev almak isteyenlere aylıksız izin verilmesinin önü açıldı. Bu düzenleme, kamu yararı ve ulusal menfaatlerin yanı sıra memurların kariyer gelişimlerine de katkı sağlamayı hedefliyor.

Göreve Dönüş Kolaylığı

375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında yöneticilik görevinden ayrılan veya görev süresi sona eren memurlar, belirli şartlar altında kendi kadrolarına özlük hakları korunarak geri dönebilecek. Bu düzenleme, memurların görevden ayrılma süreçlerinde yaşadığı belirsizlikleri azaltmayı amaçlıyor.

Uzman Yardımcılarının Yeterlilik Süreci

Uzman yardımcılarının en az 3 yıl çalıştıktan sonra yeterlilik sınavına girebilmesi için hazırlamaları gereken tez ve bu tezin değerlendirilme süreci yeniden düzenlendi. Sınavın, yeterlilik hakkı kazananlar için 6 ay içinde yapılması zorunluluğu getirildi.

Denetim Yetkilerinin Genişletilmesi

Anayasa Mahkemesi’nin kararı doğrultusunda, Devlet Denetleme Kurulu’nun görev ve yetkileri yeniden tanımlandı. Kurul, vakıflar, kooperatifler ve birliklerde idari soruşturma, inceleme ve denetleme yapma yetkisine sahip olacak. Ayrıca, denetçiler, denetleme sırasında kamu zararını artırma riski taşıyan veya delilleri karartma olasılığı bulunan görevliler hakkında görevden uzaklaştırma önerisinde bulunabilecek.

Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı Düzenlemeleri

Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı’nda çalışan sözleşmeli personelin statü ve haklarına yönelik düzenlemeler de teklifin bir parçası oldu. Sözleşmeli personelin ücret tavanları artırılırken, belirli süreli görevlerin sonunda ilgili kişilerin farklı kurumlara atanma süreçleri kolaylaştırıldı.

Cumhurbaşkanlığı Raportörü Atamaları

Başkanlıkta kadrolu ve süreli personel statüsünde raportör unvanıyla görev yapanlar, toplamda en az üç yıl bu görevde bulunmuş olmaları şartıyla düzenlemenin yürürlüğe girmesinden itibaren 15 gün içinde başvuruda bulunabilir. Başvuruların uygun görülmesi halinde bu kişiler bir ay içinde Cumhurbaşkanlığı Raportörü kadrosuna atanabilecek. Henüz üç yıllık süreyi doldurmayanlar, bu süreyi tamamladıktan sonra aynı usulle atanabilecek. Ayrıca, daha önce belirtilen niteliklere sahip olup şu an merkez teşkilatta yönetici olarak görev yapanlar, görevleri sona erdiğinde raportör kadrosuna geçiş yapabilecek. Bu kadrolara atananların önceki görev süreleri, raportörlük süresinden sayılacak.

Raportör Yardımcısı Atamaları

Düzenleme kapsamında raportör yardımcılığı kadrolarına atanacak personel de belirli bir süreçten geçirilecek. Başkanlıkta görev yapan yardımcı ve stajyer unvanlı personel, 15 gün içinde başvuruda bulunarak uygun görülmesi durumunda raportör yardımcısı unvanına atanabilecek.

Diğer Düzenlemeler

Düzenlemeyle belediye personeline disiplin cezası almama koşuluyla verilen ilave kademe hakkı, diğer devlet memurları gibi belediye personelini de kapsayacak. Türkiye İstatistik Kanunu’nda yapılan değişiklikle, kurumun gelirleri tanımlanmış ve bağımsızlık ilkesi güçlendirilmiştir.

EÜAŞ ile İlgili Yenilikler

Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ), enerji alım ve satım anlaşmaları yapabilecek. Şirket, görevli tedarikçilere tarifeli ve serbest piyasa koşullarına uygun fiyatlarla elektrik enerjisi satışı gerçekleştirebilecek. Ayrıca, dağıtım şirketlerinin enerji ihtiyaçları da EÜAŞ tarafından karşılanacak.

Darphane’nin Döner Sermayesi

Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğüne, görevlerini yerine getirmek için 150 milyon lira döner sermaye tahsis edilecek. Bu sermaye, Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçesinden sağlanacak ve gerektiğinde Cumhurbaşkanı kararıyla artırılabilecek. Döner sermaye gelirleri arasında bağışlar, kıymetli maden değerleme farkları ve satışlardan elde edilen karlar bulunacak.

Ek Gösterge Düzenlemesi

375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’de Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararlarına uygun olarak değişiklik yapılmıştır. Buna göre, Kanun’un ekli (IV) sayılı cetvelinde yer almayan kadro unvanları veya hizmet sınıflarında çalışanlar, Devlet Memurları Kanunu’nun (I) sayılı cetvelindeki ek gösterge rakamlarına göre değerlendirilecektir. Bu düzenleme, 15 Ocak 2023’ten itibaren geçerli olacak şekilde, kanunun yayımı tarihinde yürürlüğe girecektir.

Anayasa Mahkemesi’nin kararı doğrultusunda, üst kademe kamu yöneticisi kadro, pozisyon ve görevlerine atanacak kişiler için, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nde belirtilen şartları taşımaları koşuluyla, Devlet Memurları Kanunu’nun atanma, sınav, kademe ilerlemesi ve derece yükselmesi gibi hükümlerine bağlı kalınmaksızın atama yapılabilecektir. Ancak, bakanlık genel müdürü dengi ve daha üst kadrolar ile il ve bölge müdürü pozisyonları bu kapsam dışında tutulacaktır.

Müşavir ve Araştırmacı Kadroları Düzenlemesi

Bakanlık müşaviri, müşavir, danışman, idari uzman ve araştırmacı unvanlarıyla atananlar, görev yaptıkları kurumlarda veya ihtiyaç duyulan diğer kamu kuruluşlarında; izleme, değerlendirme, araştırma, rehberlik, proje ve eğitim gibi işlerde çalışacaklardır. Bu görevlerin yürütülmesi ve uygulamanın izlenmesine ilişkin usul ve esaslar, Cumhurbaşkanlığı tarafından belirlenecektir.

Ayrıca, TBMM İdari Teşkilatı Kanunu kapsamındaki kadrolara atananlar veya atanmış sayılanlar ile 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin ilgili maddelerine göre TBMM İdari Teşkilatı’nda müşavir unvanlı kadrolara atananlar; talepleri üzerine ihtiyaç duyulan kamu kurum ve kuruluşları veya kanunla kurulan dernek ve vakıflarda görev yapabilecektir. Bu uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirleme yetkisi ise TBMM Başkanlık Divanı’na aittir

Yurt Dışı Görevlere Atamalar

Yurt dışı daimi görev kadrolarına atanacaklarda, en az dört yıllık yükseköğrenim mezunu olma, yabancı dil yeterliliği ve mesleki bilgiye sahip olma gibi şartlar aranacak. Adalet Bakanlığı kadrolarında görev yapan hakim ve savcılar arasından da yurt dışı görevine atamalar yapılabilecek. Milli Savunma Bakanlığı yurt dışı teşkilatına atanacak astsubaylar için ise yükseköğrenim şartı aranmayacak.

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Görevleri

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na yeni görev ve yetkiler verildi. Bunlar arasında, sanayi ürünlerine yönelik düzenlemelerin hazırlanması, AR-GE ve yenilik faaliyetlerinin desteklenmesi, bilimsel çalışmaların teşviki ve teknolojik gelişim odaklı iş birliği mekanizmalarının kurulması yer alıyor.

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Döner Sermaye Düzenlemesi

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, döner sermaye işletmesi kurma yetkisine sahip olacak ve bu işletmeye başlangıçta 500 milyon TL sermaye tahsis edilecek. Cumhurbaşkanı kararıyla bu miktar, 5 katına kadar artırılabilecek. Döner sermaye; faaliyetlerden elde edilen kârlar ile bağış ve yardımlardan oluşacak. Elde edilen kârlar, ödenmiş sermaye miktarı tahsis edilen sermayeye ulaşıncaya kadar sermayeye eklenecek. Tahsis edilen tutar tamamlandığında, yıl sonu kârı, ilgili muhasebe birimine yatırılarak genel bütçeye gelir kaydedilecek. Bağış ve yardımlar ise sermayeye eklenirken herhangi bir sınır olmayacak.

Döner sermaye bütçesi, sanayi ve teknoloji yatırımlarını desteklemek, altyapı hizmetleri, AR-GE, girişimcilik, dijitalleşme ve siber güvenlik gibi faaliyetlerin yanı sıra doğal afetlerde zarar gören organize sanayi bölgeleri ve benzeri alanların yeniden inşasında kullanılacak. Ayrıca, zorunlu altyapı hizmetleri için Bakan onayıyla genel bütçeye kaynak aktarımı yapılabilecek. Aktarılan bu kaynaklar, belirlenen projelerin gerçekleştirilmesi amacıyla kullanılarak Bakanlık bütçesine ödenek olarak eklenecek. Bu ödeneklerin kullanılmayan kısmı ertesi yıla devredilebilecek. İşletmenin faaliyet alanları, gelir-gider dengesi ve denetimi ise yönetmelikle belirlenecek. Düzenleme, 21 Aralık 2024’te yürürlüğe girecek.

Vergi Usul Kanunu Değişiklikleri

6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremleri nedeniyle mücbir sebep ilan edilen illerde (Kahramanmaraş, Malatya, Adıyaman, Hatay ve Gaziantep’in İslahiye ve Nurdağı ilçeleri), mükellefiyet kaydı bulunanlar için mücbir sebep hali 30 Kasım 2024’te sona ermiştir. Ancak Hazine ve Maliye Bakanlığı, bu süreyi 1 Aralık 2024’ten itibaren her defasında 6 ayı geçmeyecek şekilde, toplamda bir yıla kadar uzatma yetkisine sahiptir.

Vergi Usul Kanunu’ndaki bir başka değişiklikle, Bakanlık, afet bölgelerinde mücbir sebep hali ilan etme ve bu süreçte vergi yükümlülüklerini belirleme yetkisini genişletmiştir. Mücbir sebep hali ilan edilen yerlerde, bu durumun başlangıç tarihi izleyen üçüncü ayın sonunda sona erecek; ancak Bakanlık, süreyi 18. ayın sonuna kadar uzatabilecek.

Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Düzenlemesi

Engelli ve malul vatandaşların araç alımlarındaki ÖTV istisnasına ilişkin düzenleme yapılmıştır. Cumhurbaşkanı, bu istisnadan yararlanacak araçların yerli katkı oranı, motor hacmi, emisyon türü ve diğer özelliklerine göre kriterler belirleme yetkisine sahip olacaktır.