Son 20 gün içinde yasalaşan iki farklı torba kanun, işçilerden işverenlere, emeklilerden engelli vatandaşlara kadar geniş bir yelpazede düzenlemeler içeriyor. Ancak, en düşük emekli maaşına zam yapılmasını öngören düzenleme, bu torba kanunlarda yer almadı.
Torba Kanunun Getirdiği Değişiklikler
Yabancı Öğrenciler İçin GSS Kolaylığı
Türkiye’de eğitim gören yabancı öğrenciler, kayıt yaptırdıktan sonra üç ay içinde talepte bulunarak Genel Sağlık Sigortası (GSS) kapsamına alınabiliyordu. Yeni düzenleme ile bu süre, eğitim yılının başlangıcından itibaren üç ay içinde başvuru yapılması şartına dönüştürüldü. Bu değişiklikle yabancı öğrencilerin sağlık sigortasından yararlanması kolaylaştırıldı.
İşverenlere Teşvik Azaltıldı
2008’den beri uygulanan ve işverenlerin işgücü maliyetlerini azaltan 5 puanlık SGK prim teşviki, 2025 yılı itibarıyla imalat sektörü dışındaki sektörlerde 4 puana düşürüldü. Bu değişiklik, özellikle hizmet ve ticaret sektörlerinde işverenlerin maliyetlerini artıracak. Asgari ücretli bir çalışan için 260 TL’lik ek maliyet doğarken, daha yüksek maaşlı çalışanlar için bu tutar daha da artacak.
Engelli Raporlarında Değişiklik
Daha önce 1 Ekim 2008 öncesinde sigortalı olan engellilerin emekliliği, engellilik oranı üzerinden değerlendiriliyordu. Yeni düzenleme ile artık çalışma gücü kaybı esas alınacak. Bu değişiklik, mevcut engelli raporu bulunan ancak kontrol muayenesine tabi olan kişileri de kapsayacak. Emeklilik koşulları değişmese de rapor sistemindeki farklılık nedeniyle bazı mağduriyetler yaşanabilir.
İş Güvenliğinde Yeni Dönem Başladı
50’den az çalışanı bulunan az tehlikeli sınıftaki işyerleri ile kamu kurumlarının iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi çalıştırma zorunluluğu, 31 Aralık 2024 itibarıyla yürürlüğe girdi. Beklenenin aksine, bu düzenleme ertelenmedi. Ayrıca, küçük işletmelerin iş güvenliği hizmetlerini Sağlık Bakanlığı’na bağlı Çalışan Sağlığı Merkezleri’nden (ÇASMER) almasına imkan tanındı. Apartman yönetimleri de bu hizmetten faydalanabilecek.
GSS Borçları Silindi
Torba kanunla yapılan bir diğer düzenleme, 1 Ocak 2015 ve öncesine ait Genel Sağlık Sigortası (GSS) borçlarının silinmesi oldu. Böylece, üzerinden 10 yıl geçmiş olan borçlar iptal edilerek borçlulara nefes aldırıldı.
Esnaf Ahilik Sandığı Ertelendi
Bağ-Kur’luların işsizlik sigortasına benzer bir güvenceye sahip olmasını sağlayacak Esnaf Ahilik Sandığı uygulaması, 2021’de yürürlüğe girmesi planlanmasına rağmen sürekli erteleniyordu. Son düzenlemeyle bu uygulama 2028 yılına ertelendi.
En Düşük Emekli Maaşı Artışı Torba Kanunda Yok
Son iki torba kanun, çalışma hayatında birçok düzenleme getirirken, en düşük emekli maaşına zam yapılmasıyla ilgili herhangi bir madde içermedi. Mevcut durumda en düşük emekli maaşı 12.500 TL seviyesinde bulunuyor. 14.469 TL’ye yükseltilmesi planlanan maaş artışının başka bir yasa ile düzenlenmesi bekleniyor.
17 Ocak’ta ödenmeye başlanacak SSK ve Bağ-Kur emekli maaşlarında zam düzenlemesi yetişmezse, farkların ay sonunda veya şubat ayı içinde ödenmesi gündemde.
Sonuç olarak, son 20 günde yasalaşan iki torba kanun, işçileri, işverenleri ve engelli bireyleri ilgilendiren birçok yeni düzenlemeyi hayata geçirdi. Ancak emekli maaşlarına yönelik en kritik beklenti, önümüzdeki günlerde çıkarılacak yeni bir yasal düzenlemeyle netleşecek.
Kaynak: Cem Kılıç/ Milliyet
-
-
-
-
-
-
